Bolu Belediyesi Kent Konseyi Tarafından düzenlenecek, Dr. Hamdi BİRGÖREN Tarafından verilecek 7. konferans 22 Mayıs 2025, Perşembe günü Saat 18:30’da Bülent Ecevit Kültür Merkezinde gerçekleştirildi.
Köroğlu, Türk halk edebiyatının en önemli destansı kahramanlarından biridir. 16. yüzyılda yaşadığı düşünülen Köroğlu’nun tarihi kişiliği ile efsanevi kimliği zamanla iç içe geçmiştir. Anadolu, Azerbaycan, İran, Türkmenistan ve Orta Asya’nın çeşitli bölgelerinde farklı varyantları bulunan Köroğlu Destanı, kesinlikle Türk dünyasında ortak bir kültürel miras niteliğindedir.
Köroğlu’nun öyküsü, çoğunlukla Bolu Beyi’ne karşı verdiği mücadele etrafında şekillenir. Köroğlu Destanı, halk belleğinde şekillenen sözlü kültür ürünlerinin edebi, sosyolojik ve antropolojik incelenmesine olanak tanımaktadır. Destan, 20. yüzyılda UNESCO tarafından da “Somut Olmayan Kültürel Miras” olarak tanınmıştır.
Köroğlu Bolu’nun sahiplenerek anlatması ve sahip çıkması gereken en önemli manevi miraslarından birisidir. Orta Asya’dan Balkanlara kadar uzanan coğrafyanın sahiplendiği ve anlattığı Köroğlu Destanı bu topraklarda filizlenmiştir. Osmanlı Arşiv kaynaklarında yer alan bilgiler ışığında konu gündeme alınarak aktarıldı. Bolu beyi olarak destanda yer alan kişinin Şemsi Ahmet Paşa ve oğlu Mahmud Paşa olduğu da tarihi bilgiler içinde anlatımda ifadesini bulmuştur.
Şair Dertli, Türk halk edebiyatının önemli saz şairlerinden biridir. Bolu’nun sahip çıkması gereken bir başka manevi değerdir. Hem taşlama hem de tasavvufi şiirleriyle tanınan şair, klasik âşık geleneği içinde yer almış, döneminin sosyal, kültürel ve dini meselelerine eleştirel yaklaşımıyla özellikle dikkat çekmektedir.
Dertli’nin en belirgin yönlerinden biri, güçlü taşlama yeteneğidir. Toplumun aksayan yönlerini, din adamlarının ve yöneticilerin yozlaşmasını alaycı ve cesur bir dille eleştirmiştir. Bu yönüyle, dönemin sosyal yapısına dair değerli ipuçları sunar.
Dertli’nin şiirlerinde Bektaşi tarikatının izleri açıkça görülür. Bektaşilik, heterodoks ve Alevi inanç yapısıyla bağlantılı, eleştirel ve sorgulayıcı bir bakış açısına sahiptir. Dertli de bu çizgide özellikle: Din adamlarını, Toplumsal eşitsizlikleri ve Riyakârlığı eleştiren şiirler kaleme almıştır.
Bektaşi tarikatı etkisiyle tasavvufi temalara da eğilmiş, insanın varoluşunu, Tanrı’ya duyulan aşkı ve dünyevi çelişkileri derinlikli şekilde işlemiştir.
Şair Dertli hakkında ifade edilen bazı konuların açığa çıkması adına oldukça önemli bir konuşma idi. Dertlinin ayanlık yaptığına dair resmi bir belge olmayışı ve doğum tarihi konusundaki bilgiler düzeltilerek kurgu daha sağlıklı bir temele oturtuldu.
